یکی از انواع محصولات نسوز، انعطاف‌پذیر و عایق، پتوی سرامیکی است که از الیاف سرامیک فلّه ساخته می‌شود. این پتوی نسوز غالبا بدون استفاده از چسب و یا سایر مواد نگهدارنده تهیه شده و استحکام آن نیز به واسطه ایجاد اتصالات مکانیکی داخلی یا همان سوزنکاری تامین می‌شود. پس از سوزندوزی نیز خصوصیات پتو اعم از قابلیت جاگذاری، عملکرد ضد لایه‌بندی، استحکام کششی و مصطح بودن سطح پتو بهبود پیدا می‌کند.
پتو سرامیکی نسوز در برابر آتش مقاومت بالایی دارد و برای عایق‌سازی حرارت و حفظ حرارت نیز عملکرد مطلوبی از خود نشان می‌دهد. همچنین با استفاده طولانی‌مدت از آن در اتمسفرهای اکسیدکننده یا خثی، خواص آن اعم از استحکام کششی و ساختار الیاف آن دچار افت نمی‌شود. این پتو از محصولاتی است که به ذخیره‌سازی و استفاده بهینه انرژی نیز کمک می‌کند و در برابر عوامل متعدد یک عایق بسیار قوی محسوب می‌شود. در ادامه با پتوی نسوز سرامیکی، ویژگی‌ها و کاربردهای آن آشنا می‌شوید.
مشخصات و ویژگی‌های پتوی سرامیکی
پتوی نسوز سرامیکی دارای ویژگی‌های متنوعی است که از جمله ویژگی‌های اصلی این محصول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پتوی نسوز سرامیکی در محدوده‌ی دمای 950 تا 1430 درجه سانتی‌گراد عملکرد مطلوبی دارد و می‌تواند این محدوده دمایی را بدون از دست‌دادن ویژگی‌های عایق‌سازی و استحکام خود، تحمل کند.
این پتو علاو‌بر اینکه ظرفیت حرارتی پایینی دارد، حرارت را به میزان کمی هدایت می‌کند.
در برابر حرارت و انواع شوک‌های حرارتی نیز پایداری مناسبی دارد.
استحکام کششی بالا نیز از دیگر ویژگی‌های پتوی نسوز سرامیکی است و در مقابل خوردگی احتمالی ناشی از محیط اسیدی و یا قلیایی نیز کاملا مقاوم است.
قابلیت جذب صدای خوبی دارد و در برابر ارتعاشات مکانیکی نیز پایدار است.
انعطاف‌پذیری بالا، خاصیت ارتجاعی مناسب و شکل‌پذیری بالا همراه با وزن کم نیز از دیگر ویژگی‌های این محصول است.
در تصفیه شیمیایی عایق صوتی مطلوبی محسوب می‌شود.
در برابر اکسایش و کاهش نیز مقاوم است.
پتوی نسوز سرامیکی در ضخامت‌های مختلف 6، 25 و 50 میلی‌متر و 1 و 2 اینچ تولید می‌شود که هرکدام کاربردهای مختلفی دارند.
در نتیجه می‌توان گفت که پتوی‌های سرامیکی برخلاف وزن کمی که دارند، استحکام بسیار بالایی داشته و در حرارت‌های بالا نیز مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند. همچنین در برابر خوردگی‌های شیمیایی و جریان هوای داغ نیز مقاوم بوده و ذخیره حرارتی پایینی دارند. امروزه به منظور بهینه‌کردن امور صنایع مختلف از پتوی سرامیکی نسوز استفاده‌های متنوعی می‌شود.
مزیت‌های استفاده از پتوی سرامیکی نسوز
استفاده از پتوهای سرامیکی نسوز در کاربردهای مختلف مزبت‌های زیادی را به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
همانطور که گفته شد یکی از ویژگی‌های این پتوها هدایت حرارتی پایین آن‌ها است که به واسطه این ویژگی با استفاده از پتوی سرامیکی، در دمای بالا، اتلاف گرما کاهش پیدا می‌کند.
پتوهای سرامیکی نسوز دمای کمتری را ذخیره می‌کنند و سریع‌تر گرم و سرد می‌شوند. در این‌صورت مصرف سوخت کاهش پیدا کرده و بازدهی افزایش می‌یابد. در نتیجه آن، عملیات هزینه کمتری را در پی خواهد داشت.
این پتوها در کنار اینکه وزن کمی دارند به شوک‌های حرارتی مقاوم هستند. در این‌صورت تغییرات دمایی زیاد و هرگونه عملیات کوره را تحمل می‌کنند و در سیکل‌های پخت نیز انعطاف‌پذیر هستند.
کاربرد پتوی نسوز سرامیکی
همانطور که گفته شد، بسته به موارد مختلف این پتوها در صنایع متنوعی از جمله صنعت نفت، گاز، پتروشیمی، کاشی، سرامیک، صنعت شیشه و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جمله کاربردهای مهم این پتو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در صنایع ریخته‌گری، فولاد و پتروشیمی برای عایق‌سازی حرارتی در دماهای بالا
برای نگهداری و تعمیرات کوره
عایق‌سازی سرکوره شیشه‌گری
برای استفاده در فیلترسازی و پالایش دمای بالا
استفاده در تجهیزات به منظور جلوگیری از آتش‌سوزی با داشتن خاصیت ضدآتش و عایق حرارتی
استفاده در عایق‌سازی کوره‌های صنعتی، آستری دستگاه‌های حرارتی و لایه‌های پشت
استفاده در بسته‌بندی قالب‌های ریخته‌گری، عایق‌کاری قالب‌ها و پاتیل‌ها
استفاده در تولید واشر، مدول، بلوک‌های تاشو و سایر ابزار صنعتی که در دماهای بالا کاربرد دارند
استفاده در عایق‌سازی تجهیزات و خطوط لوله‌ای که در دماهای بالا کاربرد دارند.
استفاده به منظور محافظت از ابزار و اجزای الکتریکی در برابر حریق
استفاده در مجرای دودکش‌هایی که ظرفیت احتراق بالایی دارند
استفاده در تجهیزات زباله‌سوزی و بدنه کوره‌ها
استفاده برای آسترکاری کوره‌های ذوب و کوره‌های نگهدارنده
استفاده برای عایق‌کاری اجاق‌های چوبی، اجاق‌های پیتزا و حتی کوره‌های صنعتی
استفاده برای عایق‌کاری اطراف مشعل‌ها
استفاده در درزبندی حرارتی و اتصالات انبساطی
استفاده به عنوان فیلتراسیون و جداسازی در صنایع شیمیایی
در نتیجه می‌توان گفت که این پتوهای نسوز در تعمیر و عایق‌سازی کوره‌ها، ژنراتورها، دیگ‌های بخار و … کاربرد دارند و می‌توانند به عنوان عایق لوله‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین برای جلوگیری از ورود بخار و صدمه دیدن توربین‌های گاز و دیگر تجهیزاتی که دمای بالایی دارند نیز، مناسب هستند. در واقع، پتوهای نسوز سرامیکی به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارند در اغلب صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
دسته‌بندی پتوی نسوز سرامیکی
پتوهای سرامیکی براساس دانسیته و دمای کارد به دو دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند. پتوهای سرامیکی، 1260 و یا 1450 درجه هستند. همچنین این پتوها در دانسیته‌های 64، 96 و 128 در بازار موجود هستند و به دو صورت 1 اینچ و یا 2 اینچ عرضه می‌شوند. پتوهای سرامیکی با هر یک از این مشخصات دارای کاربردهای مختلفی هستند و خصوصیات متفاوتی دارند.
روش تولید پتوهای نسوز سرامیکی
همانطور که در ابتدا گفته شد، در تولید این پتوها از چسب یا رزین استفاده نمی‌شود و در واقع پتوهای نسوز سرامیکی به وسیله سوزن و توسط عملیات سوزن‌زنی و یا ایجاد اتصالات مکانیکی داخلی تولید می‌شوند.
روش کلی تولید این پتوها به این‌صورت است که ابتدا پنبه نسوز یا همان الیاف سرامیکی فلّه را با فشار هوا و روی دستگاه ویژه‌ای، به صورت لایه‌ای از الیاف تولید کرده و سپس به واسطه عملیات سوزن‌زنی به یکدیگر متصل می‌کنند. برای آنکه این محصول کاملا متناسب با سطح موردنظر و قالب شکل باشد، باید به واسطه یک ابزار تیز برش داده شود.
نتیجه‌گیری
پتوی‌های سرامیکی یکی از پرطرفدارترین محصولات در صنایع هستند که از رشته‌های قدرتمند و الیاف سرامیک تولید شده و به شکل گسترده‌ای در کارخانجات مختلف به عنوان عایق‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پتوها دارای ویژگی‌های منحصر به‌فرد و زیادی هستند که باعث می‌شود در برابر عوامل متعدد یک عایق بسیار قوی محسوب شده و در کنار آن از محصولاتی محسوب می‌شوند که به ذخیره‌سازی و استفاده بهینه از انرژی نیز کمک زیادی می‌کنند. همچنین این پتوها بسته به ویژگی‌های مختلفی که دارند در کاربردهای متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
