مسیر دانایی تا دارایی(نوجوانان)

مقدماتی تا پیشرفته

اطلاعاتی که ثروتمند ترین انسان های دنیا هرگز فاش نمیکنند چیست؟
کسب ثروت میشود ، چیزی جز بلد بودن نحوه ی رفتار با پول نیست!
برای اینکه بازی ثروت را ببریم باید نحوه ی بازی کردن و مدیریت پول را بلد باشیم.
در واقع هر بازی ای نیاز به یک استراتژی و روش درست دارد و بازی ثروت نیز از این قاعده مستثنی نیست!
در این دوره ما برای هر گروه سنی از نوجوانان ، توضیحاتی در باره ی فعالیت هایی که بر اساس اصول روانشناسی متناسب با آن سن است داده ایم. پر واضح است که یک نوجوان باید تمامی این نکات را بلد باشد و درهر سن متناسب با آن فعالیت هایی را انجام دهد تا همیشه چندین قدم جلو تر از هم سن و سالان خودش باشد و در بازی ثروت پیروز باشد.
در این دوره ما کتابی در باره ی تغییر دیدگاه فرد نسبت به بیزنس قرار داده ایم تا خلاقیت نوجوانان را به چالش بکشد.همچنین مستنداتی از افراد ثروتمند که هوش مالی را به طور کامل بلدند و از آن استفاده کرده اند قرار داده ایم تا نوجوان با لمس هر چه نزدیک تر این اطلاعات، آن را با گوشت و پوست خود حس کند و این نکات را حتما انجام دهد.

1. سخنی با والدین: بیان تعریف هوش مالی و ضرورت آموزش به کودکان
2. مفهوم پول، چاپ و ضرب اسکناس، تبدیل پول، واحد پول
3. مدیریت پول : خرید بر اساس اولویت
4. مفهوم قرض
5. مفهوم نیاز و خواسته
6. فرق خرج خوب و خرج بد
7. 8 سوال ضروری قبل از هر خرید
8. بودجه بندی (تقسیم بندی پول)
9. حساب بانکی(پس انداز)، کارت بانکی، وام
10. ایجاد درامد، مفهوم و ریسک سرمایه گذاری
11. تفاوت بورس و اوراق بهادار
12. راهکار های حذف یا کاهش هزینه های غیر ضروری
13. مفهوم و فرق بدهی سازنده و بدهی نابودگر
14. قدرت نه گفتن
15. چند نکته اساسی برای شما نوجوان عزیز
16. انواع سرمایه گذاری
17. بیمه و ضرورت آن

ضرورت آموزش هوش مالی به کودکان و نوجوانان

تقویت هوش مالی کودکان برای موفقیت آنها در زندگی آینده یک نیاز ضروری می‌باشد، حال اگر آن را از شما یاد نگیرند، پس از چه کسی باید بیاموزند؟
آیا فکر می کنید در مدرسه راجع به تقویت هوش مالی کودکان و مباحث پولی به کودکان آموزش داده می‌شود؟ خیر
اگر بخواهیم از میان درس‌هایی که در دوران مدرسه، جای خالی آنها به شدت احساس می‌شود یکی را انتخاب کنیم، سواد مالی برای کودکان و نوجوانان احتمالاً جایی در صدر این فهرست را به خود اختصاص خواهد داد. دانش و نگرشی که جای خالی آن را همه‌ی ما حس می‌کنیم، اما عموماً نمی‌دانیم شیوه‌ی پر کردن این خلاء چیست. حتی در مورد بزرگسالان هم خلاء مشابهی احساس می‌شود.
فرزندانتان را با مباحث مالی آشنا سازید تا برایشان در آینده پولساز شود
.
چرا تقویت هوش مالی کودکان مهم است؟
نکته مهمی که در آموزش مهارت‌های پولی و مالی به کودکان و نوجوانان باید لحاظ کنیم:
1-آموزش مهارت های پولی و مالی به بچه ها می تواند، خیلی زودتر از آنچه که فکر می کنید، شروع شود.
۲- آموزش به کودکان با سخنرانی اتفاق نمی‌افتد.
۳- قلک جادویی به او بدهید
۴- چگونه با فرزندمان در مورد اشتباهات مالی گذشته خود صحبت کنیم؟
۵- در مورد میزان پولی که دارید به فرزند خودتان دروغ نگویید.
۷- اگر با همسر خودتان در مورد مسائل مالی اختلاف نظر و دعوا دارید آن را پشت درهای بسته نگهدارید.
۸- اگر در طول زندگی فقط به فرزند خود پول داده‌اید و او این پول را به سلیقه خود خرج کرده است، انتظار مهارت و موفقیت مالی از فرزند خود نداشته باشید.
۹- در مورد آموزش مسائل مالی بین دختران و پسران تفاوت قائل نشوید.
۱۰- آموزش مسائل مالی باید توسط هم پدر و هم مادر انجام شود.
راهکار آموزش هوش مالی به کودکان و نوجوانان
۱. آموزش شمارش به خردسالان 1 تا 3 ساله
۲. آموزش ویژگی‌های ظاهری به کودک از طریق اسکناس و سکه
۳. پس انداز کردن را در وجود کودکتان نهادینه کنید
۴. در چارچوب مشخصی پول تو جیبی بدهید
۵. استفاده از بازی‌های مرتبط
۶. فرایند های مالی را به فرزندتان نشان دهید
۷. از کتاب ها و داستان ها بهره بگیرید.
۹. فرزندتان را با خود به فروشگاه ببرید
۱۰. قبل از خرید مبلغ مشخصی را در نظر بگیرید
۱۱. کسب درامد را به فرزندتان آموزش دهید
۱۲. آموزش مفاهیم ترکیبی پس انداز
۱۳. از فرزندتان بخواهید هزینه هایش را یادداشت کند.
۱۴. الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید
۱۵. خرج کردن پس انداز ، جذاب ترین بخش آن است.
۱۶. پول هدیه بدهید
۱۷.به کودکتان کمک کنید تصمیم های مالی بگیرد.
فرزند ما در هر سنی چه مهارت هایی پولی را باید کسب کند؟
۱- مرحله ۳ تا ۷ سالگی
۲- مرحله ۷ تا ۱۱ سالگی
٣- مرحله ۱۱ تا ۱۵ سالگی
۴- مرحله ۱۵ تا ۱۸ سالگی
۵- مرحله ۱۸ سالگی به بعد
تقویت هوش مالی کودکان را جدی بگیرید!
در واقع، تقویت هوش مالی کودکان یکی از نکات کلیدی در نحوه تربیت آن‌ها به عنوان فردی موفق در آینده است، چرا که با استفاده از این روش کودکان از ارزش و کارکرد پول در زندگی روزمره آگاهی یافته و می‌توانند نسبت به مدیریت مالی شخصی خود و همچنین خانواده اقدام کنند. به بیان دیگر، تقویت هوش مالی کودکان موجب می‌شود تا آن ها نسبت به میزان درآمد، هزینه‌های موجود و مقدار پس‌انداز آگاهی یافته و بودجه خود را بر اساس آن‌ها تنظیم کنند.
در چنین شرایطی کودکان در خرید برخی کالاهای غیرضروری خود نیز تجدید نظر می‌کنند. به علاوه، چنین کودکانی در آینده از هدر دادن پول خود برای خرید برخی چیزهای کم‌ارزش خودداری می‌کنند. بزرگان اقتصادی از بچگی کار کرده اند و این باعث یادگیری سواد اقتصادی و افزایش هوش مالی در آن ها گردیده است.
با توجه شکل گیری شخصیت، ذهنیت، نگرش و سبک زندگی از زمان کودکی، لزوم سبک تربیت مالی صحیح و سوق دادن فرزندان به سمت ارزش آفرینی و کارآفرینی، برای والدین امری ضروریست تا اقداماتی انجام دهند که مهارتهای مدیریت مالی از کودکی در فرزندانشان درونی شده و تبدیل به عادت آن ها گردد. بهتر است به جای آن که به فرزندمان ماهی بدهیم ، ماهی گیری را به او آموزش دهیم تا شخصیت مستقلی داشته باشد و بدون هیچ گونه وابستگی شخصیتی و مالی به والدینش در آینده بتواند زندگی خود را به نحو احسن اداره کند.
نکته مهمی که در آموزش مهارت‌های پولی و مالی به کودکان و نوجوانان باید لحاظ کنیم:
آموزش مهارت های پولی و مالی به بچه ها می تواند، خیلی زودتر از آنچه که فکر می کنید، شروع شود.
دانشگاه ویسکانسین در تحقیقاتی که روی بچه‌های ۳ ساله انجام داد، به این نتیجه رسید که، کودکان خردسال مفاهیم اقتصادی مثل ارزش، مبادله و خرید را می توانند درک کنند. بنابراین اگر می خواهید فرزندی داشته باشید که در آینده از نظر مالی موفق باشد از همان خردسالگی آموزش مفاهیم اقتصادی و مالی را به او شروع کنید.
آموزش به کودکان با سخنرانی اتفاق نمی‌افتد.
بسیاری از ما هنگامی که می خواهیم به فرزندمان موضوعی را آموزش دهیم، شروع به صحبت کردن در مورد خوبی ها و ضرورت موضوع مورد بحث می کنیم. به طور مثال وقتی می خواهیم در خصوص ضرورت مرتب کردن اتاق خواب کودک به او
آموزش دهیم. معمولا به او می گوییم، نظم در زندگی اهمیت بسیار زیادی دارد و فرزند عزیزم شما باید اتاق خود را مرتب کنید. اتفاقی که پس از آن رخ می دهد این است که فرزند ما ممکن است فردا که از خواب بیدار شد، اتاق خود را مرتب کند اما دو روز بعد آن موضوع را فراموش می نماید.
روش کاربردی که پیشنهاد می شود آن است که همراه با فرزند خود در یک فرآیندی که بیشتر شبیه به بازی و تفریح است، به اتاق او برویم و با هم دیگر تخت او را مرتب کنیم. حتی ممکن است ما خیلی بیشتر از کودک در مرتب کردن اتاق زمان بگذاریم یا انرژی صرف می کنیم، اما آنچه که اهمیت دارد، این است که با همدیگر فرآیند مرتب کردن تخت را تمرین کنیم تا پس از چند بار تکرار این کار برای او جا بیفتد.
آموزش مسائل مالی
در خصوص مسائل مالی نیز همین طور است. اگر بخواهید مفاهیم و مهارت های پولی را به او آموزش دهید. اگر تنها به او بگویید، در زندگی پس انداز داشته باشد، برای خرید خانه برنامه ریزی کند و برای پول خود بودجه بندی لحاظ کند، عملا زمان خود را هدر داده اید. راه کاربردی آن است که مفهوم یا مهارت مورد نظر خود را عملا تمرین کنید.
به طور مثال:
اگر می خواهید به او بودجه بندی را آموزش دهید، مرسوم ترین روش که در دنیا توصیه میشود. و در ایران نیز کاربرد دارد آن است که از سه قلک، استفاده نمایید، یک قلک برای امور خیر، یک قلک برای پس انداز و یک قلک برای خرید کالاهایی که کودک دوست دارد.
آن‌ها را به پس‌انداز کردن عادت دهید و بخواهید پس‌انداز خود را مدیریت کند

قلک جادویی به او بدهید
به‌جای ۱ قلک، ۳ قلک به او بدهید (می‌توانید از پاکت، شیشه خالی و ابزارهای دیگر استفاده کنید.) و روی هریک برچسب «بخشیدنی»، «پس‌اندازکردنی» و «خرج‌کردنی» بزنید. او را تشویق کنید پولش را بین ۳ قلک تقسیم کند. به کودک اجازه بدهید، خودش درباره چگونگی تقسیم‌کردن پول تصمیم بگیرد. این کار نه‌تنها اعتماد به نفس کودک را در موضوعات مالی افزایش می‌دهد؛ بلکه فرصتی فراهم می‌کند که بتوانیم با فرزندمان، گفت‌وگویی جدی دربارهٔ مدیریت پول داشته باشیم.
باتوجه به درصدهایی که در دوره گفته ایم، برای همه پول هایی که به دست فرزندان می رسد، باید به این قلک ها پول واریز شود. به طور مثال پولی که ما به عنوان پول توجیبی به او می دهیم یا پول هدیه تولد یا پولی که در زمان سال نو دریافت می کند باید در این قلک ها تقسیم شود. با تمرین و تکرار این نحوه تقسیم پول، کودک مفهوم بودجه‌بندی را درک می کند. بنابراین برای آموزش هر مفهوم باید راه و وسیله ای کاربردی و عملی را برای فرزندان بیابیم و صرفا به توضیح و موعظه بسنده نکنیم که چندان اثربخش نخواهد بود.
رفتار صحیح مالی والدین
مهمترین اصلی که می‌تواند آینده مالی فرزندان ما را تضمین کند رفتار صحیح مالی والدین است. فرض کنید به فرزند خود در مورد اهمیت بودجه بندی و پس انداز آموزش دهیم و با آنها در طول هفته چند بار در این خصوص صحبت کنیم. سپس آخر هفته به مرکز خرید رفته و بدون آنکه در بودجه ما لحاظ شده باشد یا برنامه ای برای خرید داشته باشیم، ناگهان با دیدن یک کت زیبا که تخفیف دارد و از پشت ویترین به ما چشمک می زند، هیجان زده شده و آن را خرید کنیم. طبیعی است که کل آموزش ها بی اثر شده و به احتمال بسیار زیاد کودک، رفتار ما را الگوی خود قرار میدهد.
کسب درامد را به فرزندتان آموزش دهید
برای کودکتان توضیح دهید که افراد برای کسب درآمد کار می کنند. همچنین می توانید برای او موقعیت هایی را ایجاد کنید که به کسب درامد بپردازد. مثلا اگر اتاقش را مرتب کرد مبلغ مشخصی را به او بدهید. می توانید از قبل لیست مناسبی تهیه کنید و برای برخی کارها درامد مشخصی تعیین کنید.

آموزش مفاهیم ترکیبی پس انداز
کودکان ده سال به بالا قادرند مفاهیم ترکیبی را درک کنند. لذا در جهت آموزش تقویت هوش مالی کودکان بعد از این که با مفهوم پس انداز آشنا شدند ، میزان پس انداز در بلند مدت را برای او توضیح دهید. مثلا به او بگویید « اگر هر ماه ۵۰ هزار تومان پس انداز کنی در پایان سال ۶۰۰ هزار تومان خواهی داشت. » یا « اگر ۵۰۰ هزار تومان در بانک پس انداز کرده باشی و هر سال ۲۰ درصد سود به آن تعلق گیرد بعد از ۱۰ سال ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان خواهی داشت.» این مفاهیم فرزند شما را تشویق به پس انداز و استفاده درست از پول می‌کند.
از فرزندتان بخواهید هزینه هایش را یادداشت کند.
یکی دیگر از راهکار هایی که برای افزایش هوش مالی هم در کودکان و هم در بزرگسالان بسیار موثر است، یادداشت کردن هزینه ها و درآمدها است. به فرزندتان بیاموزید یک دفترچه برای این کار داشته باشد و هر روز هر مقدار پولی که خرج می کند یا دریافت می کند در آن بنویسد. در پایان هر دوره ( مثلا یک ماه ) نگاهی به هزینه ها بیاندازد و موارد ضروری را از غیر ضروری تفکیک کند.
الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید
پدر و مادر و سایر اعضای خانواده بیشترین تاثیر را بر کودکان می گذارند. در سنین بالاتر فرزندان ما دوستان و همکلاسی های خود را نیز وارد این دایره خواهند کرد. لذا قبل از هر چیز بهتر است هوش مالی را در خود تقویت کنید. پس انداز داشته باشید و از خرج های بیهوده بپرهیزید.
اگر خود شما فرد ولخرجی باشید و سواد مالی پایینی داشته باشید هر چقدر هم در راستای افزایش هوش مالی فرزندتان گام بردارید نه تنها تاثیر گذار نخواهد بود؛ بلکه به طور معکوس عمل خواهد کرد و فرزند شما به محض این که به درآمد برسد و آزادی مالی داشته باشد تمام این آموزش ها را فراموش می کند.

خرج کردن پس انداز ، جذاب ترین بخش آن است.
پس انداز کردن صرفا برای افزایش عدد حساب بانکی نیست. بهتر است این مسئله را به فرزندتان یاد آور شوید. پس‌انداز می تواند کوتاه مدت ، میان مدت یا بلند مدت باشد. گاهی فرزند ۴ ساله شما برای خرید یک کادو تولد پول‌هایش را پس انداز می‌کند یا کودک ۱۰ سالتان علت پس انداز کردنش را خرید پلی استیشن جدید میداند و یا جوان ۲۰ ساله ای برای مستقل شدن و رشد فردی پس انداز می‌کند.
«بهترین سرمایه گذاری ممکن، سرمایه گذاری بر روی خودتان است»
وارن بافت
این انواع را برای فرزندتان به اقتضای سنش تشریح کنید و از او بخواهید هدفی را برای خود مشخص کند. سعی کنید به او کمک کنید هدف ارزشمندی را برگزیند. این کار علاوه بر این که دلیل پس انداز کردن را برای او روشن می کند می تواند یک انگیزه قوی برای ادامه راه باشد.

پول هدیه بدهید
یکی دیگر از چیزهایی که می تواند ارزش پول را برای کودکان مشخص کند هدیه گرفتن آن است. اگر در مناسبت های مختلف مثل عید نوروز یا سالروز تولد به فرزندتان پول بدهید او انگیزه بیشتری برای پس انداز کردن پیدا خواهد کرد. با دادن پول به آن‌ها به‌‌عنوان هدیه، کودک به‌تدریج درک می‌کند که درخواست‌هایش چه هزینه‌ای دارند! حتی می توانید از دیگران هم بخواهید این‌ کار را انجام دهند.
مثلا اگر فرزندتان به عنوان کادو تولد از شما دوچرخه می خواهد،‌ از بقیه اعضای خانواده هم تقاضا کنید به او پول کادو بدهند و سپس با مجموع کادوهای نقدی هزینه خرید دوچرخه را تامین کنید.
به کودکتان کمک کنید تصمیم های مالی بگیرد.
در موقعیت های مختلف می توانید فرزندتان را در مسائل مرتبط با خود یا کل خانواده دخیل کنید. برای مثال اگر برای خرید مبلمان به نمایشگاه رفته اید، چند گزینه مختلف را انتخاب کرده و قیمت هر کدام را به فرزندتان بگویید. سپس از او بخواهید آن ها را اولویت بندی کند.
وقتی کودکتان می‌خواهد هدفی برای پس انداز خود مشخص کند گزینه های مختلف را به او پیشنهاد کنید. اما در نهایت اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد. این کار علاوه بر افزایش هوش مالی کودکان قدرت تصمیم گیری آن ها را هم به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.